Hoofdlijnen van de ActionTypes Benadering.
Voor de trainer-coach is het opbouwen en onderhouden van een vertrouwensrelatie met zijn sporters elementair. Niet alleen het vertrekpunt per sporter verschilt, ze hebben van nature ook andere voorkeuren. Deze zijn aangeboren en worden van kinds af aan in de dagelijkse handelingen onbewust ingezet, zodat ze diep in de sporter zijn verankerd. In de ontwikkeling van jouw sporters kun je daarom niet om individueel maatwerk heen.
Om dit proces te ondersteunen heb je van elke sporter een profiel nodig. In de leergang leer je met behulp van de inzichten van de ActionTypes Benadering (ATB) de profielen samen te stellen. Deze helpen je jouw sporter te begrijpen in hoe het bij hem of haar op cognitief (A), motorisch (B) en emotioneel (C) gebied werkt. Wat we telkens zien is dat deze gebieden aan elkaar zijn gekoppeld.
De inzichten die de ATB levert zijn op te delen in:
- diepe motivationele drijfveren (die aangeven wat de sporter drijft), de zogenoemde dmd’s;
- handelingsvoorkeuren (die aangeven hoe de sporter bij voorkeur handelt), het zogeheten actiontype profiel.
In de leergang Praktisch trainen en coachen met ActionTypes® worden de handelingsvoorkeuren behandeld. Voor de dmd’s bestaat een afzonderlijke cursus.
Als vervolg op het bepalen van het actiontypeprofiel gaat het om de vraag hoe werk je met de in het profiel verankerde bouwstenen? Hieronder volgen de hoofdlijnen om het gevraagde maatwerk in training en coaching te kunnen leveren.
A. De actiontype profielen en de belangrijkste cognitieve inzichten:
- wat is de sporter zijn koersbepaler, de zogenoemde dominante mentale functie die voor hem de eerste ingang vormt en hem de weg wijst;
- welk temperament kent hij en welke kernbehoeften brengt dat met zich mee;
- is de sporter meer taakgericht of heeft een improviserende stijl zijn voorkeur;
- hoe staat hij tegenover verandering en welke leerstijl sluit bij hem aan;
- is de sporter direct op de intentie gericht of wil hij eerst de situatie beïnvloeden.
Al deze individuele facetten spelen een rol in de processen, de trainingen en de coach- ing die je met jouw sporters doorloopt. Om inzicht in deze en andere onderdelen in de interacties binnen teams te verkrijgen kent de ATB lenzen. Dit geldt niet alleen voor de samenwerking binnen jouw team van sporters (op en buiten het veld), maar ook voor de coachstaf, alsmede de één-op-één relatie tussen de sporter en jou als coach.
B. De actiontype profielen en de belangrijkste motorische (en visuele) inzichten:
- is de voorkeursdynamiek van de sporter Walking from the Bottom (meer concentrisch) dan wel Walking from the Top (meer plyometrisch);
- gaat bij de sporter de grove voor de fijne motoriek of is dat andersom;
- wat betekent zijn motoriekstijl (inclusief het mobielpunt) voor het voorkeurshandelen en de techniekvorming in jouw sport;
- kent de sporter een horizontale of verticale organisatie van zijn motoriek;
- heeft de sporter voor het organiseren van zijn motoriek scherpe (hoogfrequente) of globale (laagfrequente) waarnemingen nodig;
- hoe werkt zijn horizontaal perifeer zicht (heeft de sporter een linker of rechter motoroog) en benut hij voor het verticaal perifeer zicht bij voorkeur het onderste of bovenste deel daarvan.
Deze onderdelen spelen ook een rol bij het bepalen van de strategische keuzes die jouw sporter in zijn kracht zet. Bovendien dienen ze in de fysieke training met maatwerk te worden ondersteund.
C. De actiontype profielen en de belangrijkste emotionele inzichten:
- deze laten zien dat het profiel niet absoluut is en hoe het in relatie tot de omstan- digheden staat (survival);
- wat doen spanning en druk, hoe is dit bij de sporter te herkennen en welke oplos- singen zijn effectief.
Emotie heeft zijn invloed of zowel de cognitie als de motoriek, omdat ook deze laatste twee aan elkaar zijn gekoppeld betekent het dat mentale training niet los is te zien van de beweging waarmee de sporter zijn acties uitvoert. Beide aspecten dienen dan ook hoofdzakelijk in samenhang (op het ‘sportveld’) te worden getraind.
Alleen uitgaan van het universele en het sportspecifieke werkt onvoldoende. Waar het om gaat is dat je in staat bent het sportspecifieke om te zetten naar hoe het bij de individuele sporter werkt. De opgebouwde profielen zijn daarbij een hulpmiddel dat specifieke inzichten verschaft en passende handreikingen biedt. De genoemde onderdelen vormen de bouwstenen om tot individueel maatwerk te komen en daarmee jouw sporters op een praktische wijze de kans te geven hun natuurlijke expressie te etaleren en tot hun hoogste niveaus te komen.
Praktische handreikingen tref je aan in het profielenboekje dat bij de reader voor de leergang hoort. Daarin staan ook concrete handreikingen ten behoeve van aandachtsturing en het coachen op concentratie.
ActionTypes Academy©